جامدات می توانند سخت باشند مانند سنگ، نرم باشند مانند خز (پوشش بدن بعضی از جانوران)، سنگ بزرگی باشند مانند یک سیارک و یا سنگ های کوچک باشند مانند دانه های شن و ماسه. نکته اساسی این است که جامدات شکل خود را حفظ می کنند و مانند مایعات جاری نمی شوند. یک سنگ همیشه سنگ به نظر می رسد، مگر اینکه برایش اتفاقی بیفتد. جامدات می توانند شکل شان را حفظ کنند، زیرا مولکول هایشان سفت و سخت در کنار یکدیگر قرار دارند.
ممکن است بپرسید که آیا پودر بچه جامد است؟ پودر بچه نرم و چنان که از نامش پیداست پودری است. پودر بچه جامد است. ذرات آن ذرات ریز تالک اند. حتی هنگامی که یک جامد را خرد می کنید و به پودر تبدیل می کنید، همان پودر هم جامد است. ذرات ریز آن جامد را می توانید در زیر میکروسکوپ مشاهده کنید.
اما مایعات جاری می شوند و شکل هر ظرف را به خود می گیرند. اما جامدات شکل خود را حفظ می کنند.
همان طور که یک جامد بزرگ شکلش را حفظ می کند، اتم های داخل آن هم امکان حرکت خیلی زیادی ندارند. اما اتم ها و مولکول های داخل مایعات و گازها به سرعت حرکت می کنند و راحت جابجا می شوند و آزادند که به هرجا می خواهند حرکت کنند.
مولکول های داخل جامد در یک ساختار خاص اند و آرایش اتم هایشان به گونه ای است که این اتم ها به هم چسبیده اند. البته اتم های داخل جامد ارتعاش دارند و الکترون ها از اربیتال هایشان پرش می کنند اما کل موقعیت جامد تغییر پیدا نمی کند.
